2 listopada
Podział rzeczowników
(fioletowy podręcznik s. 52–57)
Rzeczownik to część mowy, która nazywa osoby, zwierzęta , rzeczy, rośliny, a także zjawiska, uczucia , pojęcia np. przyjaciel, pies, dom, kwiat, upał, nadzieja, prawo.
Odpowiada na pytania: kto? co?
Zadanie 3 i 4 zapisz w zeszycie!
3 listopada
Rozpoznajemy rzeczowniki
Rozpoznawanie rzeczowników – zadania online
Rzeczowniki własne i pospolite – zadania online
4 listopada
Odmiana rzeczowników
(fioletowy podręcznik s. 52–57)
Każdy rzeczownik ma przypisany rodzaj.
Tradycyjnie wyróżniamy:
rodzaj męski, np. pomysł;
rodzaj żeński, np. idea;
rodzaj nijaki, np. tworzywo.
Rzeczowniki odmieniają się przez liczby.
Występują w formie:
liczby pojedynczej, np. myśliciel;
liczby mnogiej, np. myśliciele.
Rzeczownik zmienia swoją formę w zależności od tego, z jakim wyrazem się łączy. Mówimy, że odmienia się przez przypadki.
5 listopada
Odmieniamy rzeczowniki
Zadanie 8, 9
Przypadki rzeczowników – zadania online
8 listopada
Temat i końcówka rzeczownika
Temat rzeczownika to część wyrazu, która informuje o jego znaczeniu i zasadniczo nie zmienia się podczas odmiany przez przypadki.
Końcówka rzeczownika to końcowa część wyrazu, która zmienia się w czasie odmiany i zależy od określonego przypadka.
W wielu rzeczownikach podczas odmiany przez przypadki następuje wymiana głosek w temacie, np. r wymienia się na rz (mur – murze), ó wymienia się na o (ród – rodem). Takie wymiany nazywamy obocznościami.
Tematy, w których następuje wymiana głosek, nazywamy tematami obocznymi, np. rzeczownik woda ma trzy tematy oboczne: wod-, wodzi-, wód.
Zadanie 7
Temat i końcówka – zadania online
9 listopada
Nietypowe rzeczowniki
(fioletowy podręcznik s. 58–61)
W języku polskim są rzeczowniki, które oznaczają cechy, np. uczciwość, odwaga, czerwień.
Rzeczowniki mogą też nazywać czynności, np. mówienie, pisanie, bieg, rzut. Wyrazy te odmieniają się przez przypadki.
Niektóre rzeczowniki oznaczają rzeczy, które mają cechę określoną za pomocą liczby, np. setka (banknot stuzłotowy, bieg na sto metrów), ósemka (tramwaj nr 8).
Zadania: 1, 2, 3, 4, 5.
10 listopada
Osobliwości w odmianie rzeczownika
(fioletowy podręcznik s. 58–61)
Niektóre rzeczowniki występują tylko w liczbie pojedynczej, np. nadzieja, wiedza, powietrze, młodzież, niektóre zaś – tylko w liczbie mnogiej, np. okulary, wakacje, imieniny, spaliny, Tatry.
Przy odmianie pewnych rzeczowników występują różnice w temacie, np. krakowianin (lp) – krakowianie (lm); znamię (lp) – znamiona (lm); zwierzę (M.) – zwierzęcia (D.); przyjaciele (M.) – przyjaciół (D., B.) – przyjaciołom (C.) – przyjaciółmi (N.) – (o) przyjaciołach (Ms.).
Niektóre rzeczowniki odmieniają się na dwa sposoby, w zależności od znaczenia wyrazów, np. oko (narząd wzroku) – w lm: oczy; oko (element sieci) – w lm: oka.
Zadanie 6, 7, 8, 9, 10.