„Posłuchajcie opowiadania o Alku, Rudym i Zośce…”

  1. Skąd zaczerpnięto cytat będacy tematem lekcji?
  2. Wyjaśnij tytuł powieści.
    1. podaj autora i tytuł wiersza, do którego ten tytuł nawiązuje,
    2. ktory bohater i w którym momecie odwołuje się do tego utworu?
    3. dlaczego Zośce zależało, żeby powieść o nich nosiła tytuł zaczerpnięty z wiersza Juliusza Słowackiego?
  3. Na podstawie wstępu przedstaw genezę, czyli okoliczności i przyczyny powstania „Kamieni na szaniec”.
  4. Podaj przynajmniej sześć argumentów uzasadniających zaliczenie „Kamieni na szaniec” do literatury faktu.
  5. Pierwsze wydanie powieści ukazało się już w lipcu 1943 roku. Znajdź w niej przykłady relacji „na gorąco”, silnie zabarwionej emocjonalnie i przytocz przynajmniej dwa cytaty.

Zadanie domowe: opracuj notkę biograficzną autora „Kamieni na szaniec”.

 

 

Rekonstrukcja świata przedstawionego w lekturze

1. Większość wydarzeń w „Kamieniach na szaniec” dzieje się w Warszawie. Podaj najważniejsze z nich (5). A może uda Ci się ustalić nazwy ulic, przy których się rozegrały?

2. Gdzie w okolicach Warszawy miały miejsce akcje dywersyjne?

3. Wymień głównych bohaterów „Kamieni na szaniec”, postacie drugoplanowe i epizodyczne.

 

 

„Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego jako „opowieść o wspaniałych ideałach braterstwa i służby, o ludziach, którzy potrafią pięknie umierać i pięknie żyć”.

1. Jak brzmiały prawdziwe imiona i nazwiska: Alka, Zośki i Rudego?

2. „Oczywiście szkoła, dom, środowisko koleżeńskie ogromnie ułatwiły dobry start życiowy tym chłopcom” – pisał Aleksander Kamiński o swoich bohaterach. W jaki sposób Alek, Zośka i Rudy nabywali tam życiowych doświadczeń? Ustal to na podstawie rozdziału I „Słoneczne dni”.

3. Na podstawie rozdziału I powieści ustal, jakie były plany życiowe trójki bohaterów, które przekreśliła wojna.

4. Jakie wartości, Twoim zdaniem, były dla chłopców, bohaterów „Kamieni na szaniec”, najważniejsze? Uzasadnij, odwołując się do konkretnych sytuacji.

5. Napisz charakterystykę jednego bohatera „Kamieni na szaniec”: Alka, Zośki lub Rudego. Pomogą Ci w tym treści zawarte w rozdziale pt. „Słoneczne dni” oraz w „Uwagach” autora po ostatnim rozdziale.

6. Czy można powiedzieć o śmierci, że jest piękna? Jak rozumiesz tę metaforę? Odwołaj się do treści lektury. Napisz rozprawkę, odwołując się do lektury, literatury, filmu, historii.

 

 

Wojenna rzeczywistość w okupowanej Warszawie ukazana w powieści Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”

  1. Na podstawie „Słownika języka polskiego” wyjaśnij znaczenie terminu „represja”.
  2. Zastosuj w zdaniach związki frazeologiczne: ostre, surowe represje; paść ofiarą represji; podlegać represjom; stosować represje wobec kogoś.
  3. Jakie rodzaje represji wobec warszawiaków zostały ukazane w „Kamieniach na szaniec”? Uzupełnij schemat:
Rodzaj represji  Kogo dotknęły?  Miejsce zastosowania represji
Akcje propagandowe   Kina, ulice Warszawy
  Alkowi i Rudemu udało się z niej uciec;

 

ludność Warszawy

  
    Areszt w alei Szucha, więzienie na Pawiaku
    Palmiry, Wawer
Rewizje i aresztowania    

 

4. Wyjaśnij pojęcie „sabotaż”, sięgnij do „Słownika języka polskiego” lub „Słownika wyrazów obcych”.

5. „Jednym z zadań Małego Sabotażu było oddziaływanie na własne społeczeństwo, przyprowadzanie do porządku kanalii, uczenie ludzi o małym wyrobieniu obywatelskim rozumu, upowszechnianie haseł walki cywilnej. (…) Chodziło o to, by Niemiec widział i czuł, że pobity kraj nie został pokonany, że go jako okupanta nienawidzi.” Praca chłopców w Małym Sabotażu polegała na oddziaływaniu na własne społeczeństwo i na Niemców. Omów te działania, opisując, na czym polegały, co miały na celu i kto w nich przodował. Podaj przynajmniej siedem rożnych przykładów.

Zadanie dla chętnych: kartka z pamiętnika mieszkańca okupowanej Warszawy

Jak pożegnać przyjaciela?

„Rudy i Alek umarli tego samego dnia. (…) Ale śmierć każdego z nich odczuto inaczej. Śmierć Alka była śmiercią w ich rozumieniu normalną. Normalnym losem żołnierskim. (… )Jest wojna – trudno. My strzelamy – i do nas strzelają. (…) Ale śmierć Rudego? Włosy się jeżą na głowie tych, co widzieli jego zmaltretowane ciało i słyszeli koszmarną opowieść. Tego zapomnieć się nie da. Tego wybaczyć nie można.”

Aleksander Kamiński nie opisuje pogrzebu tych chłopców. Nie wiemy, jak wyglądało ostatnie pożegnanie. Wyobraź sobie, że Zośka pozostawił po sobie tekst przemówienia wygłoszonego na pogrzebie przyjaciela – Janka Bytnara i dołączył go do swego pamiętnika. Ty miałeś/aś szczęście i wszedłeś/weszłaś w jego posiadanie. Przytocz tekst przemówienia Tadeusza Zawadzkiego, w którym żegna się ze swym przyjacielem – Rudym. Pomóż sobie planem przemówienia:

  1. apostrofa, czyli zwrot do adresata – słuchaczy;
  2. powitanie;
  3. wstęp i temat mowy;
  4. nawiązanie do czasu i miejsca wystąpienia;
  5. opowiadanie;
  6. argumenty;
  7. zakończenie czyli rekapitulacja.

Tekst powinien zmieścić się w 15 – 20 zdaniach.

 

Piszemy sprawozdanie z akcji pod Arsenałem

„Cóż, należymy do narodu, którego losem jest strzelać do wroga z brylantów”

Zastanów się nad problemem: czy poświęcenie życia, planów na przyszłość, młodości Rudego, Alka i Zośki było konieczne, sensowne, a może była to ofiara zbyt wielka w stosunku do rangi sprawy, w imię której została poniesiona? Jakie jest Twoje zdanie? Zbierz jak najwięcej argumentów, które poprą Twoje stanowisko. Napisz rozprawkę.

Print Friendly, PDF & Email