- Z czym Ci się kojarzy data 1 września? O czym może mówić wiersz zaczynający się od słów podanych w temacie lekcji?
- Przygotuj się do interpretacji wiersza. Podaj wyjaśnienia kluczowych pojęć, które są narzędziami służącymi tej interpretacji (podmiot i adresat lityczny, środki stylistyczne – przenośnia, porównanie, epitet).
- Na podstawie dyskusji w klasie i własnych przemyśleń napisz interpretację wiersza.
- Do jakich wartości i uczuć odwołuje się podmiot liryczny tego utworu? Uzasadnij, podając właściwe cytaty.
Josif Brodski „1 września”
Dzień się nazywał „pierwszy września”. Dzieci –
jako że jesień była – szły do szkoły.
A Niemcy właśnie zrywali pasiaste
polskie szlabany. I jakby paznokieć
gładził cynfolię, tak czołgi zgładziły
pułki ułanów.
Weź szklanki z kredensu
i za ułanów wypijmy, co stoją
na pierwszym miejscu na liście poległych,
niby w dzienniku szkolnym.
Znowu brzozy
szumią na wietrze i liście wirują,
jak nad zrzuconą z głowy rogatywką,
nad dachem domu, gdzie nie słychać dzieci.
I ciężkie chmury niosą pomruk gromu
ponad oknami, zasnutymi mrokiem.
Zadanie dla chętnych – poszukaj informacji o autorze wiersza i okolicznościach jego powstania.
Zadanie dla wszystkich – przypomnij sobie dokładnie słowa hymnu Polski i zasady obowiązujące podczas jego wykonywania. Ochotnicy proszeni są o przygotowanie wyjaśnień na temat wspomnianych w nim wydarzeń i postaci historycznych.
